Een historisch knelpunt
Even ten zuiden van het centrum van de oude stad Brugge, bij Steenbrugge, ligt een klassieke groene ophaalbrug die het verkeer in staat stelt het Kanaal Gent-Brugge over te steken. Deze samenkomst van asfalt en waterweg is een knelpunt geworden dat voor auto- en fietsverkeer, voor de scheepvaart en ook voor de omwonenden veel overlast veroorzaakt. Er staan bijna de hele dag files, voor ieder schip moet de brug open.
Net als op veel plekken in Vlaanderen worden ook rond Brugge de doorgaande waterwegen, bruggen en sluizen vernieuwd om de economisch belangrijke verbinding tussen Schelde en Seine aan te passen aan de eisen van de hedendaagse scheepvaart. Bij Steenbrugge houdt dat in dat het kanaal wordt verbreed en de lage, oude ophaalbrug moet worden vervangen.
Groot en nieuw
De oude brug met zijn pittoreske silhouet en groene kleur valt weg tegen de bomenrij aan de oostkant van het kanaal. Een mooi beeld dat echter verstoord wordt door de vele verkeersopstoppingen waardoor de beleving van het open en groene landschap, en de verblijfskwaliteit van de stadswijk aan het kanaal zwaar te lijden hebben.
Naar ontwerp van architectenbureau ZJA komt er een royale autobrug, de Steenbruggebrug, met aan weerszijden een fietspad, die zich in een lange en flauwe bocht over het kanaal slingert.
De 15 meter hoge brug staat op opmerkelijk weinig kolommen, die bovendien niet erg omvangrijk zijn. Dat is mogelijk dankzij de vier ranke tuiconstructies op de brug die de stalen hoofdliggers en het slanke dek optillen. De brug wordt er slanker van, er is zicht onder de brug door en er kan veel meer licht langs en onder de brug spelen. De huizen langs het kanaal bevinden zich met de bouw van de brug in een autoluw gebied, met alleen bestemmingsverkeer en fietsers.
Onder het dek van de lange brug zijn parkeer- en speelplaatsen ontworpen. Het is nu aantrekkelijk aan deze kant langs het kanaal te wandelen, het verkeer is verdwenen. Met de detaillering van de Steenbruggebrug, de bakstenen in de brughoofden, de natuurstenen in de parkeervakken, in het gebruik van lichte kleuren en belijning wordt een lichte, overzichtelijke en aangename ruimte onder en om de brug tot stand gebracht. Een kleine oase van stedelijke rust. De schepen varen door, het wegverkeer staat niet meer stil, de fietsers en omwonenden hebben meer rust en ruimte. De ingreep is groot, maar levert ook veel op.
Een aparte fietsbrug
Voor fietsen van en naar werk of school nemen veel fietsers misschien de nieuwe autobrug, met zijn langzame klim naar vijftien meter en prachtig zicht over de omgeving, maar wie op een mooie dag in de omgeving een recreatieve fietstocht van plan is, gebruikt waarschijnlijk liever de even ten noorden van de Steenbruggebrug ontworpen fietsbrug. Om iets van de geschiedenis te behouden heeft die dezelfde kleur als de oude stalen ophaalbrug. Eromheen ligt een parkzone waar grasvelden, wandelpaden, een strandje en steigers een landelijke sfeer oproepen. De fietsbrug is een koninklijke fietsverbinding tussen stad en het landelijke gebied naar het oosten.
Klant: De Vlaamse Waterweg nv, Agentschap Wegen en Verkeer & stad Brugge
Opdrachtgever ZJA: TV Stadsvaart (Sweco Belgium + SBE)
Jaar: 2018 - heden
Project: #797