Een hedendaags station in een rijksmonument

In dit complexe en technisch veeleisende project vervult ZJA de rol van de ontwerper, die de ruimte functioneel, technisch en wat beleving betreft opnieuw inricht en vormgeeft en zorgdraagt voor evenwicht tussen de monumentale rijkdom en een efficiënte en hedendaagse stationsomgeving. Een soepele samenwerking met de partners als Arcadis, ProRail, de NS en de aannemers is cruciaal. Daarom speelde het ontwerpproces zich af in multidisciplinaire teams, met veel creatieve inbreng en zelf organiserend vermogen. Niet alleen het eindresultaat vroeg daar om, dit project vereist ook een overzichtelijk bouwproces. 

Tenslotte blijft het station tijdens alle werkzaamheden in functie. De rol van de architect bestaat uit het uitzetten van heldere lijnen gebaseerd op een doordacht concept en vervolgens het besteden van veel aandacht aan details, aan materiaal en uitvoering.

Door herindeling is functioneel gesproken extra ruimte ontstaan bij de West- en de Oostknoop en de Oosttunnel. Al deze ontwerpkeuzes komen natuurlijk pas werkelijk goed tot hun recht als de gehele stationsomgeving een heldere visuele samenhang heeft. Daar is in dit ontwerp voor station Amsterdam Centraal van de toekomst veel en minutieus aandacht besteed. Eenvoudig is dat niet. De eisen die aan de specificaties van de perrons gesteld worden, zijn talrijk en complex. Om geometrie, technische installaties, hellingsgraad, afwerking etc. allemaal te kunnen overzien ontwikkelde ZJA eigen 3D programmatuur om van begin tot eind controle te houden op het complexe ontwerpproces.

ZJA heeft veel onderzoek gedaan naar de tegels die op de perrons en in de tunnels gebruikt worden. Maten, kleuren, textuur en glans werden bekeken en getest. Uiteindelijk werden de vloer- en wandtegels speciaal voor dit project ontwikkeld. Juist zulke alomtegenwoordige elementen bepalen de uitstraling en sfeer in een station. In de beleving van de reiziger moet een station zo overzichtelijk en vloeiend mogelijk aanvoelen. Rustig, veilig, licht, met duidelijk herkenbare functies en indeling. Met genoeg ruimte om van en naar de perrons en de uitgangen te komen. En daardoor oog te hebben voor de monumentale kwaliteiten van het gebouw en de bijzondere details die kleur en karakter geven aan het station.