Brug in een extreem landschap
De E39 is de autoweg die de verbinding vormt langs de ruige Noorse kust. De brede en diepe fjorden vereisen dat op de 1100 kilometer lange weg acht keer een veerpont zo’n oversteek maakt. Dat verlengt de reistijd enorm. Een van de breedste en diepste fjorden is het Sognefjord, waar de oevers ruim vier kilometer uit elkaar liggen en het fjord maar liefst 1300 meter diep is.
Architectenbureau ZJA ontwikkelde in samenwerking met Iv-Consult en de TU Delft het ontwerp voor een spectaculaire drijvende brug, die zich visueel voegt naar dit extreme landschap en tegelijkertijd op een veilige en elegante manier een belangrijke infrastructurele functie eraan toevoegt.
De lange, golvende lijnen in het berglandschap rondom het fjord zijn terug te vinden in het ontwerp voor de brug, zowel verticaal als horizontaal. De brug verheft zich in de vier kilometer die hij overspant van 20 tot 80 meter boven het water om de grootste cruiseschepen te laten passeren. Ook horizontaal golft de brug, door de S-vorm die de krachten op de drijvende brug opvangt, zoals de ruggengraat dat in een lichaam doet.
Een unieke constructie
Iedereen kan zich voorstellen dat een drijvende brug, met overspanningen van 200 tot 465 meter blootstaat aan grote krachten. Stromingen, wind, temperatuur-schommelingen, ze oefenen grote druk uit op de constructie, in allerlei richtingen. Het concept achter dit ontwerp is daarom gericht op slankheid en gecontroleerde beweeglijkheid. De pontons en kolommen die het brugdek ondersteunen zijn als één samenwerkend geheel ontworpen. De vormgeving zoekt de uitersten op van openheid en minimaal materiaalgebruik om de brug zo licht mogelijk te laten verschijnen. Om de brug en de in het water drijvende kolommen op zijn plaats te houden is een onderwaternetwerk van staalkabels aan de pontons en de oever verankerd. Binnen de marges van constructieve veiligheid kan de brug galant meebewegen en weerstand bieden aan de krachten van water en wind. De S-vorm van het dek, de plaatsing van de pontons en kolommen en de kabelverankering verdelen de krachten optimaal. De staven in het brugdek zijn speciaal gerangschikt en ontworpen om mee te kunnen bewegen. Zo kan de immense drijvende brug over het Sognefjord een vloeiend en helder gebaar zijn, dat even verbluffend, logisch als moeiteloos oogt. Vanuit de verte verschijnt de brug niet als vreemd element, maar een door mensen gemaakt onderdeel van het imposante landschap.
De toekomst van het concept
Uitgangspunt van dit ontwerp is om zich niet met geweld te verzetten tegen de grote krachten die in het spel zijn, maar wel dat de constructie gecontroleerd meebeweegt en de krachten gedoseerd opvangt. Niet zichtbare robuustheid en kracht, maar lichtheid en het vernuft van deels verborgen ingrepen bereiken de beste vereniging van het landschap en infrastructuur. Deze manier van drijvend bouwen, gebaseerd op het gebruikmaken van de interactie tussen landschap en structuur, is zeker op deze schaal nog maar in de concept-fase uitgewerkt. Maar het is een overtuigend en veelbelovend concept, ook omdat het de complexe bouw van zulke enorme structuren vereenvoudigt.
Paper: The Buoyancy Bridge
Architect: ZJA
In samenwerking met: Iv-Consult en de TU Delft
Jaar concept ontwerp: 2014
Project: #781
