Een extra fietsbrug
Door het vlakke Vlaams Limburgse land bij Beringen, vlak buiten de stad Hasselt, passeert het Albertkanaal de gemeente Tessenderlo. Het Albertkanaal dat Luik en het Oosten van het land met de Antwerpse haven verbindt, wordt in een groot project aangepast aan de grote maten van de containerbinnenvaart. Dat betekent niet alleen de vergroting van sluizen, maar vooral de vernieuwing en verhoging van bruggen, met de nieuwe doorvaarthoogte van 9.10 meter.
Langs het kanaal wordt een serie nieuwe autobruggen gebouwd die ook een fietspad hebben, naar een ontwerp van Laurent Ney, bestaand uit twee tegen elkaar aanleunende bogen. Bij Tessenderlo is architectenbureau ZJA gevraagd een extra fietsbrug te ontwerpen over het Albertkanaal.
Een slimme enkele boog
Het ontwerp van ZJA voor de fietsbrug bij Tessenderlo berust op de keuze voor een karakteristieke en elegante brug, die toch herkenbaar is als lid van de familie van bruggen langs het Albertkanaal. Het is daarom een boogbrug, maar met een enkele boog, in de midden-as van de brug. De fietsers passeren de boog aan beide zijden.
De sprong over het kanaal is ruim en lang, maar liefst 140 meter en de boog reikt tot 20 meter hoogte. Het slanke wegdek is van staal met een dunne laag beton. Met zijn 9 meter breedte is het een majestueuze fietsbrug. Wie wat langer kijkt zal zich afvragen hoe met die relatief dunne hangers en de slanke boog de brug overeind gehouden wordt. Dit is mogelijk dankzij het slimme netwerk van hangers die allemaal onder een andere hoek aan de constructie zijn bevestigd. Dat maakt de brug sterk en elegant en bovendien levert die onregelmatigheid een levendig visueel effect op tijdens de passage.
Een halve minuut
De landhoofden van de fietsersbrug bij Tessenderlo zijn ruim opgezet en bieden zogenaamde luie trappen met een fietsgoot, zodat het makkelijk is voor fietsers de brug van opzij te betreden en te verlaten om langs het kanaal te fietsen. De brughoofden met hun subtiel wijkende lijnen werken als omlijsting van de brug in de open ruimte van het landschap. Ze onderstrepen de lichtheid van de brug en sluiten met hun lichte kleur ook aan bij het heldere silhouet. De fietsbrug wil het oversteken van het Albertkanaal zo functioneel en comfortabel mogelijk maken, maar diezelfde passage ook veranderen in een opmerkelijke ruimtelijke en visuele beleving. Voor het fietsend ervaren van licht, water, scheepvaart, verte en beweging wil deze brug een podium zijn. Dat gebeurt door de transparante en lichte constructie van de brug, het zicht over het kanaal, het visuele spel met de constructieve elementen bij het passeren. Tijdens de halve minuut dat je over de brug fietst zou je oog kunnen vallen op de hekken, met hun staal en houten randen, en even denk je aan een schip. Een rijm op het schip dat negen meter onder je passeert, op weg naar Antwerpen.
Architect: ZJA
Klant: De Vlaamse Waterweg n.v.
Aannemer: THV Artes Roegiers
Studiebureau: Arcadis en Sweco
Staalconstructie: Victor Buyck
Landschapsarchitect: THV Cluster Landscape Architects - Robbert de Koning
Jaar: 2020
Project: #819
Foto's: THV Artes Roegiers Victor Buyck Steel Construction