Het ontwerp van weginfrastructuur is naast een civieltechnische en landschappelijke opgave, ook een architectonisch ontwerpopgave geworden.* Een van de eerste projecten in Nederland waarvoor een architectonisch programma van eisen is opgesteld, is de Westrandweg bij Amsterdam (rijksweg A5).
Rijksweg A5 is een snelweg van ongeveer 17 kilometer over het terrein van Schiphol en door het Westelijk Havengebied van Amsterdam. De weg verbindt de A4 (knooppunt De Hoek) via knooppunt Raasdorp (A9) met de Tweede Coentunnel. Met de aanleg van de Tweede Coentunnel en Westrandweg verbetert de bereikbaarheid van de Noordelijke Randstad en het Westelijk Havengebied.
Rijksweg 5 bestaat uit twee delen: de Verlengde Westrandweg (gerealiseerd in 2003) en de Westrandweg, die op dit moment in aanbouw is. Vanwege de vele kruisingen met andere infrastructuur en de complexiteit van de ondergrond, wordt de Westrandweg over de volledige tien kilometer lengte verhoogd aangelegd. Meer dan de helft daarvan wordt uitgevoerd op een talud, de rest van de weg ligt op een wegviaduct.
Het klapstuk van het project is een viaduct van 3,3 kilometer langs de Basisweg in het Westelijk Havengebied: het langste van Nederland. De opgave bevatte ontwerpvragen die nog niet eerder speelden in Nederland zoals: Hoe vlucht je vanaf zo’n viaduct? Wat gebeurt eronder? Na het afketsen van multifunctioneel gebruik is besloten het wegdek extra hoog aan te leggen, zodat voldoende daglicht toetreedt tot de ruimte onder het viaduct.
De architectonische vormgeving van de kunstwerken is in beide projecten begeleid door architectenbureau ZJA. De Verlengde Westrandweg is aanbesteed in bestek, de Westrandweg via Design & Construct. De gegadigden mochten kiezen tussen vier vormgevingsconcepten, gebaseerd op verschillende bouwwijzen en lengten van overspanning.
Opdrachtgever: Rijkswaterstaat
project: 360
