Het eiland Fornebu
Midden op het glooiende, maar vrij vlakke eiland Fornebu, gelegen in het fjord tegenover de stad Oslo, steekt een formidabele rots uit de grond. Onverzettelijk graniet waar mensen omheen moeten bouwen, een ruig eiland, omringd door groen. Als je erop klauterde tussen 1939 en 1998 had je een mooi zicht op het landen en opstijgen van vliegtuigen, want op het eiland was het vliegveld gevestigd. Het nieuwe vliegveld Gardermoen is ten noord-oosten van de stad gebouwd en Fornebu wordt geleidelijk een deel van de stad. Langs de doorgaande wegen zijn kantoren van computer en telecom bedrijven verrezen in Amerikaanse stijl.
Een nieuwe metrolijn
Tegenover de rots staat de Telenor Arena, een overdekt voetbalstadion waar ook dans-events en concerten plaatsvinden. Langs de randen van het eiland, waar de grillige kustlijn honderden kleine baaitjes schept, ontstaan gewilde woonbuurten, waar de mensen een schitterend uitzicht op fjord en stad hebben. De Arena, het ernaast liggende beeldenpark en de rots markeren de omgeving voor het geplande onderaardse station Station Arena van de nieuwe metrolijn met zes stations, die Fornebu met Oslo-centrum moet verbinden. Architectenbureau ZJA maakte het ontwerp voor dit station dat niet alleen ten dienste staat van de mensen die de Arena bezoeken, maar ook bedoeld is voor de kantoren en de woonwijk aan de overkant van een weg.
Helder en licht
Het station heeft twee ingangen, aan weerszijden van de rots, en hun glazen facades maken dat je ze van een grote afstand kunt herkennen, ook in het donker. Ruitvormige skylights geleiden het daglicht het onderaardse station in. Daar is de vormgeving eenvoudig, helder en licht. Roltrappen en liften staan bij elkaar, de rest van de ruimte heeft geen kolommen en centraal opgestelde eenvoudige banken. Zo ontstaat een rustig en veilig beeld. De wanden van het station zijn bekleed met een gewelfd scherm van witte ruitvormige losse elementen, die door de luchtverplaatsing een rimpeling over de muren laten gaan wanneer er een trein nadert. Als ze bewegen schemert de ultramarijne ondergrond door de openingen. De adem van Njord, god van de noordenwind, snelt de naderende trein vooruit en tovert de binnenruimte van het station om in een enorme kinetische sculptuur. Die verwijzing naar de beeldentuin, en het daglicht dat aan de uiteinden van het station naar binnen valt, versterken de verbinding tussen de boven- en de ondergrondse wereld.
Twee ingangen
In dit ontwerp van ZJA zijn de daken van beide ingangen driehoekig en groen. Ze staan ook allebei onder een hoek omhoog. Gezien vanuit de appartementen aan de overkant van de weg heeft die nabijgelegen groene toevoeging het effect dat de tussenliggende weg grotendeels wordt afgedekt. Zo ontstaat een visuele verbinding met de rots en het beeldenpark. Het groene landschap rondom het station blijft zoveel mogelijk in stand.
De zuidelijke ingang is erop gericht de grote menigtes die de Arena bezoeken soepel en zonder opstoppingen van en naar de trein te leiden. Er is een breed opgezette verbinding tussen het beeldenpark, de toegang tot de parkeergarage en winkels en het metrostation. Als je hier vanuit de stad arriveert, de adem van Njord de muren hebt zien beroeren en boven de grond komt, zie je meteen de rots en de Arena. Dit is een boven en onder de grond karakteristiek metrostation dat zich functioneel en esthetisch met de genius loci verbindt.
Client: Gemeente Oslo
Team: Architectenburea ZJA, Sweco Noorwegen and Sweco Architecten Zweden
Ontwerpcompetitie: 2018
Project: #1115
